Wat vertelt je tong over jouw gezondheid? Aanslag op je tong? Hoe gezond is jouw mond?

Tonglezen en lipblazen: hoe gezond ben jij?
D e tong en lippen zijn een goede indicator van je algehele gezondheid, maar je moet weten waar je op moet letten. Waardoor krijgen we droge of gebarsten lippen, lipblaasjes of aanslag op de tong? En natuurlijk erg belangrijk, wat doen we er aan? Dit en meer leer je in het tweede deel van de serie mongezondheid.

Na het eerste deel van deze serie over mondgezondheid zijn eventuele nare luchtjes opgelost, want we poetsen met natuurlijke middelen en ragen of flossen er inmiddels lustig op los. Ben jij daarom klaar voor de volgende spoedcursus ‘Krijg je mond in topconditie’? 

Onze tong is een hele goede indicator van hoe het gesteld is met onze algehele gezondheid. Als je weet waar je op moet letten kan je de hoeveelheid gifstoffen in het lichaam inschatten aan de hand van je tong. Een gezonde tong is roze, vochtig en schoon. Veel mensen hebben echter aanslag op de tong. Oorzaken daarvan kunnen zijn:

Wat kun je doen bij aanslag op de tong?

Een schone mond met olie
Vanuit de Ayurvedische geneeskunde is het overgewaaid naar het westen; oil pulling. Het spoelen van de mond met olie. Tja... dat klinkt niet echt lekker en in eerste instantie ook niet heel logisch (of aantrekkelijk), maar het heeft een brede werking. Oil pulling zorgt namelijk voor minder tandplaque, gezonder tandvlees, afname van slechte bacteriën, een frisse adem en er wordt zelfs gezegd dat het voor wittere tanden zorgt. Wie wil dit nu niet?

Hoe werkt het?
Op een lege maag neem je een eetlepel koudgeperste, biologische zonnebloem- sesam- of kokosolie in je mond. De olie laat je 15-20 minuten rustig door je hele mond gaan. Zorg ervoor dat je het niet door slikt. Als je klaar bent, spuug je de olie uit. 
Voor het meeste effect doe je dit dagelijks (voor een bepaalde periode), maar een aantal keer per week heeft ook al voordelen. Je kunt er dus ook voor kiezen het langzaam op te bouwen.  
Vuil en afvalstoffen, slechte bacteriën en toxines in de mond binden zich aan koudgeperste olie. Oil pulling functioneert dus als een spoeling waarmee je de mond schoonmaakt van deze nare stoffen die jouw mondhygiëne niet ten goede komen. Als extraatje zorg je er ook voor dat de toxines en afvalstoffen zich niet verder door je lichaam kunnen verplaatsen. Je bent dus op een manier ook aan het ontgiften. Volgens de Indiase gezondheidsleer werkt het mede daarom verjongend en heeft het nog vele andere gezondheidsvoordelen.   

Je kent ze wel, die vervelende lipblaasjes...
Meer dan de 70% van de Nederlanders heeft weleens een koortslip gehad. Een koortslip wordt veroorzaakt door een vorm van het herpesvirus. Niet schrikken, dit is type 1, die…ahum…andere, wordt gezien als type 2. De vervelende lipblaasjes die komen kijken bij een koortslip worden dus helaas veroorzaakt door een virus dat je je hele leven bij je blijft dragen. Als je er eenmaal een hebt gehad heb je dus een goede kans dat het vaker terug komt.  
Er zijn crèmepjes waarmee je kunt smeren wanneer je de koortslip al hebt, maar wat natuurlijk nog fijner is; de blaasjes helemaal niet krijgen. 
Gezonde voeding is wederom de sleutel, een echte kanjer in het bestrijden van lipblaasjes is het aminozuur lysine. Dit is een eiwit dat ervoor zorgt dat je geen herpesinfectie krijgt. Bij een tekort aan lysine is er een verhoogde vatbaarheid voor infecties met bepaalde bacteriën. Dit zijn dezelfde bacteriën die worden geassocieerd met chronisch ontstoken tandvlees en kaakbot, maar ook bij chronische longinfecties.  Lysine heeft tevens een belangrijke functie bij de vorming van collageen. Dat is de bouwstof van ons bindweefsel, dus van de huid, het haar en de slijmvliezen e.a. Om als bouwstof te kunnen functioneren is er naast lysine voldoende vitamine C nodig om onze lippen te beschermen. Zelf kan je lichaam lysine niet produceren. Je moet het dus van je voeding hebben. Goede voedingsbronnen van lysine zijn: vis, eieren, vlees, melk, gevogelte en kaas. Vooral dierlijke eiwitten dus. Een plantaardige bron is avocado en ook (maar in mindere mate) peulvruchten. Let er ook op dat je voldoende slaapt en ontspant, want een uitbraak van het herpes simplex virus treedt vaak op bij een verminderde weerstand en stress.  


Gebarsten lippen
Droge, pijnlijke lippen hebben we allemaal wel eens. Vooral in de winter met koud weer, of juist bij veel zon komt het vaak voor. Hoe gevoeliger ze zijn, des te groter de kans dat je er aan gaat zitten, of niet soms? Waardoor het alleen maar erger wordt… zucht. Doordat je lippen geen talgklieren bevatten drogen ze sneller uit dan de rest van je huid. Geen wonder dus dat dit zo’n veelvoorkomend probleem is en dat de lippenbalsems als zoete broodjes over de toonbank gaan. Maar deze vettige stick heb je helemaal niet nodig voor een zachte mond. 
Pijnlijke en gebarsten lippen kunnen een gevolg zijn van een tekort aan vitamine E en/of een tekort aan goede vetten. Deze vind je in tarwekiemen, avocado’s, vette vis, zaden, plantaardige oliën. Het vochtniveau in je lichaam is ook van groot invloed op je huid en dus ook je lippen. Zodra jij een droge mond hebt, is je lichaam al aan het uitdrogen en heeft dus meer vocht nodig. Drink daarom voldoende water en (kruiden)thee en houd je lippen gehydrateerd. 
Een vitamine B tekort, met name vitamine B2 kan ook een veroorzaker van droge lippen zijn. Je vindt deze vitaminen in eieren en (groene blad)groenten.  

Probeer je droge lippen dus liever met bovenstaande aanreikingen op te lossen, want smeren met lippenbalsem kan een gewoonte, of erger, een verslaving worden. Lippenbalsems met minerale oliën sluiten je huid af en leggen een laagje over je lippen waardoor je lippen zelf niet meer kunnen ademen en je dat laagje dus steeds harder nodig gaat hebben. Kies daarom altijd een natuurlijke lippenbalsem zonder minerale olie en kleur- of smaakstoffen. Geen Labello, Vaseline of Eight Hour Cream dus, maar Weleda, Burt’s Bees of ieder ander merk dat overwegend natuurlijke ingrediënten en zeker geen paraffine gebruikt. Een lippenbalsem met vitamine E en aloë vera helpt tevens je lippen te hydrateren en gezond te houden. 
 

Zoenen voor je (mond)gezondheid
Eén flinke zoen kan 80 miljoen bacteriën overbrengen. Een aantal daarvan nestelen zich op je tong, maar een groot deel doen dat niet. Dat klinkt misschien niet aantrekkelijk (de bacteriën, niet de zoen) maar maak je geen zorgen. De meeste bacteriën in de mond zijn goede bacteriën, ook degene die je van een ander krijgt.
Zoenen met iemand die een virus heeft kan natuurlijk ook negatief op je gezondheid werken wanneer je weerstand niet optimaal is. Maar er zijn, gelukkig, ook heel veel voordelen (ook voor je gezondheid) die bij zoenen komen kijken, waaronder ook voor je mondhygiëne. Speeksel en zoenen staan een op een met elkaar in verband, of je het nu leuk vindt of niet. Alleen maar goed, het zorgt ervoor dat je mond schoonspoelt en werkt goed op je spijsvertering. Daarnaast bevordert het de doorbloeding, het vermindert stress en door de endorfine die zoenen veroorzaakt kan het pijn verlichten.  Reden te meer om een gezonde zoenpartner te vinden en even flink aan de mondhygiëne te werken dus! 

Tekst: Evelien Lems

Health & Food

Lees ook